|
|
|
|
|
|
|
Genel Bilgiler
Giriş
Tanı
Evrelendirme
Tedavi ve bakım
Kanser araştırmalarının başarısı
Mitler ve Gerçekler
MİTLER VE GERÇEKLER
Meme Kanseri İle İlgili Mitler
Meme kanseri riskiniz nedir? Sizin için en uygun olan meme kanseri tedavisi hangisidir?
Terlemeyi önleyiciler ile meme kanseri arasında ilişki var mıdır?
Bilmediğiniz şeyler sizi incitebilir. Yanlış bilgi, meme kanseri riskinizi fark etmenizi ve en aza
indirmenizi veya olabilecek en iyi tedaviyi almanızı engelleyebilir. Kendinizi gerçeklerle
donatınız.
Burada meme kanseri ile ilgili yaygın mitler verilmiş, ardından meme kanseri tedavisi ile ilgili
mitlerden söz edilmiştir.
- Memede kitle bulmak meme kanseri olduğunuz anlamına gelir.
Yanlış: Her 10 kitleden 8' i kanser değildir. Eğer memenizde sürekli bir kitle veya değişiklik hissederseniz bir an önce doktora görünmelisiniz. Çoğu zaman kadınlar korkuları yüzünden düzenli sağlık kontrolü yapmazlar. Bazen kadınlar karşılaşacakları şeylerden korktukları için tedaviden uzak dururlar. Aylık kendi kendinize kontrollerle, düzenli doktor ziyaretleri ve düzenli mamografi çekimleriyle kendi sağlığınızla ilgilenin.
|
Yandaki şekil bazı kanser olmayan ve sık görülen meme hastalıklarını göstermektedir. Her ne kadar bunlar kitle gibi gözükse de endişelenecek bir durum yaratmazlar. Fakat, yalnız doktorunuz bu durumu teşhis edebilir ve tedavi önerebilir. Son olarak, eğer aylık kendi kendine muayenenizde anormal bir şey fark ederseniz derhal doktora görünün. Erken teşhis her zaman lehinize olacakır. |
- Meme kanseri sadece yaşlı kadınları etkiler.
Yanlış: Yaş ile birlikte meme kanseri riskinin arttığı doğru olmakla birlikte, meme kanseri herhangi bir
yaşta ortaya çıkabilir. Doğumdan 39 yaşına kadar her 231 kadından biri meme kanserine
yakalanır (risk <=/%0.5); 40-59 yaşları arasında bu olasılık 25'te 1'dir (%4 risk); 60-79 yaş arasında ise 15'te 1'dir (yaklaşık %7). Doksan yaşına kadar yaşayacağınız varsayılırsa, hayatınız boyunca meme kanserine yakalanma olasılığınız 7'de 1'dir. Bu da genel yaşam boyu riskinizin %14.3 olduğu anlamına gelir.
- Meme kanseri açısından bir risk faktörü taşıyorsanız, muhtemelen hastalanırsınız.
Yanlış: Meme kanseri geni anormalliği gibi en kuvvetli risk faktörlerinden birini taşıyor olsanız bile
meme kanserine yakalanmanız kesin değildir. Kalıtsal BRCA1 veya BRCA2 genetik
bozuklukları taşıyan kadınların tüm yaşamları boyunca %40-80'inde meme kanseri ortaya
çıkmakta; %20-60'ında ise meme kanseri görülmemektedir. Diğer tüm risk faktörlerinin
meme kanserine yol açma olasılıkları daha düşüktür.
- Ailenizde meme kanseri geçmişi yoksa hastalanmazsınız.
Yanlış: Her kadın biraz meme kanseri riski taşır. Meme kanserine yakalanan kadınların %80'inin aile
öyküsünde meme kanseri yoktur. Yaş -hayatın yıpratması- meme kanseri için bilinen tek
başına en önemli risk faktörüdür. Ailesinde meme kanseri öyküsü olan kadınlarda risk biraz
artabilir, çok artabilir veya değişmeyebilir. Bu konuda kaygılarınız varsa doktorunuzla veya
bir genetik danışman ile aile öykünüzü görüşünüz. Boşuna endişeleniyor olabilirsiniz.
- Sadece annenizin ailesindeki meme kanserleri sizin riskinizi arttırır.
Yanlış: Annenizin veya babanızın ailesinde meme kanseri öyküsü olması sizin riskinizi eşit olarak
etkiler. Bunun sebebi, genlerinizin yarısının anneden, yarısının babadan gelmesidir. Ancak
meme kanseri geni bozukluğu bulunan bir erkekte meme kanseri gelişme riski, aynı geni
taşıyan bir kadındakinden daha düşüktür. Bu nedenle, babanızın aile öyküsü hakkında daha
fazla bilgi edinmek istiyorsanız, baba tarafınızdaki erkekleri değil, esas olarak kadınları
incelemeniz gerekir.
- Deodorant/ Ter önleyici kullanmak meme kanserine yol açar.
Yanlış: Koltukaltı bölgesine uygulanan ter önleyici veya azaltıcılarda bulunan aktif maddelerin meme
kanseri riskini arttırdığını gösteren herhangi bir bulgu yoktur. Meme kanseri ile ter önleyiciler
arasında ortaya atılan ilişki, anatomi ve meme kanseri hakkındaki yanlış bilgilere
dayanmaktadır.
- Doğum kontrol hapları meme kanserine yol açar.
Yanlış: Günümüzdeki modern doğum kontrol hapları düşük dozda östrojen ve progesteron
hormonları içerir. Yapılan birçok araştırmada doğum kontrol hapları ile meme kanseri riski
artışı arasında bir ilişki bulunamamıştır. Ancak, birçok farklı çalışmanın sonuçlarının
birleştirildiği bir çalışmada, doğum kontrol hapları ile meme kanseri riskinde küçük bir artış
arasında ilişki saptanmıştır. Aynı çalışmada ayrıca, riskteki bu hafif artışın zamanla azaldığı
gösterilmiştir. On yılın sonunda, doğum kontrol hapları ile meme kanseri riski artışı arasında
bir ilişki kurulamamaktadır. Doğum kontrol haplarının yararları da vardır:
- Yumurtalık ve endometrium kanseri riskinde azalma,
- Adet bozuklukları, pelvik iltihabi hastalık ve yumurtalık kistlerinin iyileştirilmesi,
- Kemik mineral yoğunluğunun düzeltilmesi.
Herhangi bir ilaç kullanırken, riskleri ve yararları değerlendirerek kendiniz için en iyi kararı
vermeniz gerekir.
- Yüksek yağ içeren besinler tüketilmesi meme kanserine yol açar.
Yanlış: Yapılan birçok büyük çalışmada, yüksek yağlı besinler tüketilmesi ile meme kanseri riskinde
artış arasında açık bir ilişki gösterilememiştir. Halen devam eden araştırmalarda bu konunun
açığa kavuşturulmasına çalışılmaktadır. Yüksek yağ içeren yiyeceklerden uzak durulmasının
başka nedenlerle sağlıklı bir seçim olduğu söylenebilir: "kötü" kolesterolün (düşük yoğunluklu
lipoproteinler) azaltılması, iyi kolesterolün (yüksek yoğunluklu lipoproteinler) arttırılması; daha
sağlıklı besinler tüketme fırsatı oluşturması ve kilo kontrolüne yardımcı olması. Aşırı kilo
meme kanseri için bir risk oluşturmaktadır; çünkü fazla yağ, yumurtalıklar dışındaki östrojen
üretimini arttırmakta ve vücuttaki genel östrojen düzeyinin yükselmesine yol açmaktadır.
Eğer kiloluysanız veya kolayca kilo almaya meyilliyseniz yüksek yağ içeren besinlerden uzak
durmanız iyi bir fikirdir.
- Ayda bir yapılan kendi kendine meme muayenesi meme kanseri tanısı için en iyi yöntemdir.
Yanlış: Yüksek kaliteli mamografi, meme kanserinin mümkün olduğunca erken, tedavi edilebilirliğinin
en yüksek olduğu dönemde yakalanması için en güvenilir yöntemdir. Meme kanseri
hissedilebilir duruma geldiğinde genellikle mamografide saptanabilecek boyuttan daha
büyüktür. Yine de kendi kendinize veya bir uzman tarafından yapılan meme muayenesi çok
önemlidir. Meme kanserlerinin yaklaşık %25'i sadece meme muayenesiyle (mamogramla
değil), yaklaşık %35'i sadece mamografi ile ve %40'ı ise hem fizik muayene hem de
mamografi ile saptanmaktadır. Her iki önlemi de almanız önerilir.
- Meme kanseri açısından yüksek risk taşıyorum ve bu konuda yapabileceğim bir şey yok.
Yanlış: Meme kanseri riski yüksek olan kadınlarda bu riski azaltmanın -ortadan kaldırmak değil-
birçok etkili yolu varıdr. Bu seçenekler arasında yaşam tarzı değişiklikleri (alkol tüketiminin en
aza indirilmesi, sigaranın bırakılması, düzenli egzersiz), ilaçlar; çok yüksek risk taşıyanlarda cerrahi (önleyici mastektomi, bazı kadınlarda önleyici
yumurtalık alınması) önerilebilir. Risk düzeyinizle ilgili varsayımlarda bulunmadan önce
doktorunuzla veya bir genetik danışmanla görüşünüz.
- Meme kanseri tanısı otomatik olarak ölüm hükmü anlamına gelir.
Yanlış: Meme kanseri tanısı alan hastaların en az %80'inde herhangi bir metastaz bulgusu yoktur
(kanser meme dışına ve lenf bezlerine yayılmamıştır). Ayrıca, bu hastaların %80'i en az beş
yıl veya daha fazla ve birçoğu da daha uzun süre yaşamaktadır. Metastaz bulguları
olan bir hasta uzun süre yaşayabilir. Bunlara ek olarak tedavide her geçen gün umut verici
gelişmeler olmaktadır.
- Erkekler meme kanseri olmaz.
Yanlış: Bu yıl 211.000 kadına meme kanseri teşhisi konulacak ve 43.300' ü ölecek; öte yandan 1.600 erkeğe meme kanseri teşhisi konulacak ve 400' ü ölecek. Her ne kadar erkeklerin meme kanseri teşhisi oranı düşükte olsa, aylık kendi kendilerine kontrollerini yapıp değişiklikleri doktorlarına bildirmelidirler.
 |
|
